کاربردهای اصلی اشعه ایکس در پزشکی

• تشخیص شکستگی‌ها و دررفتگی‌های استخوان و مفاصل

• بررسی پوسیدگی و مشکلات دندانی

• تشخیص بیماری‌های ریوی مانند ذات‌الریه و سرطان ریه

• ماموگرافی برای غربالگری سرطان پستان

• تصویربرداری از شکم برای تشخیص انسداد روده، سنگ کلیه و اجسام خارجی بلعیده شده

• نظارت بر بیماری‌های مزمن مانند آرتریت و پوکی استخوان

میزان ایمنی و محدودیت‌ها

تصویربرداری با اشعه ایکس در دوزهای معمول و با رعایت استانداردهای ایمنی کاملاً ایمن و بی‌خطر است. میزان اشعه‌ای که در این روش‌ها به بدن وارد می‌شود بسیار کم است و معمولاً معادل دوز تابش طبیعی محیط طی چند روز یا چند هفته است. این دوزها به گونه‌ای تنظیم می‌شوند که کمترین میزان تابش لازم برای گرفتن تصویر با کیفیت کافی استفاده شود.

در مواردی که دوزهای بالاتر استفاده می‌شود، مانند سی‌تی‌اسکن، رعایت نکات ایمنی و محدود کردن تعداد دفعات تصویربرداری اهمیت دارد. همچنین در زنان باردار و کودکان حساسیت بیشتری وجود دارد که باید با اطلاع‌رسانی به پزشک و انتخاب روش‌های جایگزین در صورت امکان، ایمنی حفظ شود.

نکات مهم برای انجام تصویربرداری ایمن

• اطلاع‌رسانی به پزشک: پیش از انجام تصویربرداری، حتماً وضعیت بارداری، حساسیت‌ها و بیماری‌های خاص خود را به پزشک اطلاع دهید.

• استفاده از تجهیزات محافظتی: روپوش‌های سربی و محافظ‌های تیروئید و چشم در صورت نیاز استفاده شوند تا بخش‌های حساس بدن محافظت شود.

• حذف اشیاء فلزی: جواهرات، عینک و اشیاء فلزی قبل از تصویربرداری برداشته شوند تا کیفیت تصویر بهتر شود.

• رعایت دستورات کادر درمانی: نحوه قرارگیری و تنفس در زمان تصویربرداری طبق دستورالعمل‌ها انجام شود تا نیاز به تکرار کاهش یابد.

• انتخاب مراکز مجهز: انجام تصویربرداری در مراکز معتبر با دستگاه‌های پیشرفته و تنظیم دقیق دوز اشعه باعث افزایش ایمنی می‌شود.

• محدود کردن تعداد تصویربرداری‌ها: تصویربرداری تنها در صورت ضرورت و با تجویز پزشک انجام شود تا میزان تابش به حداقل برسد.